علائم و روش‌های تشخیص و درمان سرطان خطرناک لب چیست؟

به گزارش مجله خبری نگار،خوشبختانه از آن جا که لب‌ها برجسته و واضح هستند، معمولا ضایعات و تغییر شکل در آن‌ها به سرعت تشخیص داده شده و به همین دلیل این بیماری معمولا چشم انداز خوبی دارد.

در ادامه قصد داریم درباره سرطان لب و علل، علائم و روش‌های درمان آن صحبت کنیم. 

سرطان لب چیست؟ 

سرطان لب از انواع سرطان است که در آن به دلیل رشد و تکثیر بیش از حد سلول ها، ضایعات یا تومور‌هایی روی لب‌ها ایجاد می‌شود.

این سرطان در واقع یکی از انواع سرطان دهان محسوب می‌شود که در سلول‌های نازک و مسطحی به نام سلول‌های سنگ فرشی در نواحی زیر ایجاد می‌شود:

*لب‌ها
*دهان
*زبان
*گونه‌ها
*سینوس‌ها
*گلو
*کام سخت و نرم
لازم به ذکر است سرطان لب و انواع دیگر سرطان دهان همگی جزو سرطان‌های سر و گردن محسوب می‌شوند.

این سرطان اغلب توسط دندانپزشک و طی معاینات معمول دندانپزشکی تشخیص داده می‌شود و در صورتی که تشخیص به موقع باشد معمولا قابل درمان است.

علت سرطان لب 

به نظر می‌رسد بسیاری از موارد ابتلا به سرطان دهان با مصرف دخانیات و نوشیدن شدید الکل ارتباط دارد.

قرار گرفتن در معرض نور خورشید نیز از عوامل خطر زای اصلی این سرطان به خصوص در افرادی که در فضای باز کار می‌کنند محسوب می‌شود، زیرا این افراد به مدت طولانی‌تر در معرض نور خورشید قرار دارند.

عوامل خطر زای سرطان لب 

به طور کلی سالانه حدود ۴۰ هزار نفر به سرطان لب مبتلا می‌شوند و در این میان سبک زندگی، بیشترین تاثیر را در ابتلا به این سرطان دارد.

برخی عوامل خطر زا در بروز سرطان لب عبارتند از:

*سیگار کشیدن یا استفاده از محصولات تنباکو (سیگار، سیگار برگ، پیپ یا تنباکوی جویدنی)
*مصرف شدید الکل
*قرار گرفتن طولانی مدت در معرض نور مستقیم (خواه نور طبیعی یا مصنوعی از جمله تخت‌های برنزه)
*روشن بودن پوست
*مرد بودن
*ابتلا به ویروس پاپیلومای انسانی که نوعی عفونت مقاربتی است
*سن بالای ۴۰ سال 

علائم سرطان لب 

علائم و نشانه‌های سرطان لب عبارتند از:

*زخم، ضایعه، تاول، زخم یا توده روی دهان که از بین نمی‌رود
*لکه قرمز یا سفید روی لب‌ها
*خونریزی یا درد لب‌ها
*تورم فک
سرطان لب ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد و دندانپزشک طی معاینه روتین دندانپزشکی متوجه آن شود. توجه داشته باشید زخم یا توده روی لب‌ها لزوما به معنای سرطان لب نیست، اما بهتر است هر گونه علامت را با پزشک یا دندانپزشک خود در میان بگذارید.

تشخیص سرطان لب 

پزشک برای تشخیص سرطان لب ابتدا به معاینه فیزیکی لب‌ها و سایر قسمت‌های دهان پرداخته و طی آن هر گونه ناحیه غیر طبیعی و علائم احتمالی را بررسی می‌کند.

همچنین ممکن است با انگشت دست داخل لب‌ها را لمس کرده و از آینه و نور برای مشاهده دقیق داخل دهان استفاده کند. تورم غدد لنفاوی ناحیه گردن نیز طی معاینه بررسی خواهد شد.

علاوه بر این پزشک احتمالا درباره موارد زیر سوالاتی از فرد می‌پرسد:

*سابقه سلامتی
*سابقه مصرف سیگار و الکل
*بیماری‌های اخیر
*استفاده از تکنیک‌های پزشکی و دندانپزشکی
*سابقه خانوادگی بیماری
*لیست دارو‌های مصرفی
در صورتی که پزشک بعد از بررسی همه موارد ذکر شده به سرطان لب مشکوک شود، احتمالا از بیوپسی برای تایید تشخیص خود استفاده خواهد کرد. اگر نتایج بیوپسی ابتلای فرد به این بیماری را تایید کند ممکن است برای تعیین میزان پیشرفت یا گسترش سرطان به سایر بخش‌های بدن از آزمایش‌های دیگر استفاده شود، از جمله:

*سی تی اسکن
*اسکن ام آر آی
*پت اسکن
*اشعه ایکس قفسه سینه
*تست شمارش کامل خون
*آندوسکوپی
*درمان سرطان لب
عمل جراحی، پرتو درمانی و شیمی درمانی تنها برخی از روش‌های درمانی موجود برای سرطان لب می‌باشند. سایر گزینه‌ها شامل درمان هدفمند و درمان‌های تحقیقاتی مانند ایمونو تراپی و ژن درمانی است.

ناگفته نماند درمان سرطان لب مانند سایر انواع سرطان به مرحله، میزان پیشرفت سرطان از جمله اندازه تومور و سلامت عمومی فرد بستگی دارد.

اگر تومور کوچک باشد معمولا از عمل جراحی برای برداشتن آن استفاده می‌شود که شامل برداشتن تمام بافت‌های درگیر با سرطان و همچنین ترمیم لب (از نظر زیبایی و عملکرد) است.

اگر تومور بزرگ باشد یا فرد در مراحل پیشرفته بیماری قرار داشته باشد ممکن است از پرتو درمانی و شیمی درمانی برای کوچک کردن تومور قبل یا بعد از جراحی استفاده شود تا خطر عود مجدد کاهش یابد.

درمان‌های مبتنی بر شیمی درمانی، دارو‌ها را به سراسر بدن پخش می‌کنند و خطر گسترش یا عود سرطان را کاهش می‌دهند.

لازم به ذکر است در مورد افرادی که سیگار می‌کشند، ترک سیگار قبل از درمان می‌تواند نتایج درمان را بهبود بخشد.

عوارض سرطان لب 

سرطان لب در صورت عدم درمان می‌تواند به سایر نواحی دهان و زبان و همچنین اندام‌های دورتر بدن گسترش یابد که در این صورت درمان آن بسیار دشوارتر می‌شود.

علاوه بر این تکنیک‌های درمانی مورد استفاده می‌توانند مشکلات عملکردی و زیبایی زیادی به همراه داشته باشند. به عنوان مثال افرادی که تحت عمل جراحی برای برداشتن تومور‌های بزرگ قرار می‌گیرند ممکن است بعد از جراحی دچار مشکل در گفتار، جویدن و بلع شوند.

جراحی همچنین می‌تواند به تغییر شکل لب و صورت منجر شود. خوشبختانه مشکلات گفتاری فرد با کمک آسیب شناس گفتاری می‌تواند بهبود بیابد و جراحان ترمیمی یا زیبایی می‌توانند استخوان‌ها و بافت‌های صورت را ترمیم کنند.

برخی عوارض شیمی درمانی و پرتو درمانی عبارتند از:

*ریزش مو
*ضعف و خستگی
*کاهش اشتها
*حالت تهوع
*استفراغ
*بی حسی در دست‌ها و پا‌ها
*کم خونی شدید
*کاهش وزن
*پوست خشک
*گلو درد
*تغییر در مزه‌ها
*عفونت 
*غشا‌های مخاطی ملتهب در دهان 

پیشگیری از سرطان لب 

با اجتناب از مصرف انواع تنباکو، مصرف بیش از حد الکل و قرار گرفتن در معرض نور طبیعی و مصنوعی به خصوص استفاده از تخت‌های برنزه کننده می‌توان از ابتلا به سرطان لب پیشگیری کرد.

به علاوه افرادی که به هر دلیل بیشتر در معرض ابتلا به سرطان لب قرار دارند لازم است به طور منظم به دندانپزشک یا پزشک مراجعه کرده و معاینه شوند.

چشم انداز سرطان لب 

سرطان لب معمولا به خوبی درمان می‌شود، زیرا لب‌ها برجسته و در معرض دید هستند و ضایعات ایجاد شده در آن‌ها به راحتی قابل تشخیص می‌باشند. به طور کلی گفته شده امید به زندگی بعد از درمان بدون عود طی ۵ سال بیش از ۹۰ درصد است.

ناگفته نماند افرادی که قبلا به سرطان لب مبتلا بوده اند ممکن است در آینده به سرطان دیگری در ناحیه سر، گردن یا دهان مبتلا شوند. به همین دلیل بعد از پایان فرایند درمانی این سرطان لازم است فرد به طور منظم تحت معاینه قرار بگیرد. 

منبع:سومیتا